Από τα ομορφότερα εκκλησάκια των Μεσογείων.
Απ' όσα έχω δει, αυτό και ο Αγιος Πέτρος στα Καλύβια έχουν ξεχωριστή θέση στο μυαλό μου (δυστυχώς σε κανένα από τα δύο δεν έχω καταφέρει να μπω μέσα).
Αυτό είναι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και βρίσκεται στο Κορωπί. Απ' ό,τι διάβασα, ανοίγει μόνο στη γιορτή. Τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου έχει φροντίσει η αρχαιολογία να μην μπορεί να μπει κανείς ούτε στον περίβολο. Αναρωτιέμαι... τι αξία έχουν τα μνημεία μας αν είναι κλειστά και δεν μπορεί κανείς να τα δει... Ας μπουν όροι (όχι κεριά κλπ) και άνθρωποι να φροντίζουν για την τήρηση των όρων, αλλά να είναι ΑΝΟΙΧΤΑ. Ένας άνθρωπος θα μπορούσε να ανοίγει 20 μνημεία μια φορά τον μήνα, αν είναι πρόβλημα πόρων...
Η εγγραφή στο κανάλι στο YouTube δεν έβλαψε ποτέ κανέναν...
Εκκλησάκι του 10ου αιώνα (1020 - 1030), που όπως περίτρανα φαίνεται στον εξωτερικό χώρο, έχει χτιστεί πάνω σε κάτι αρχαιότερο. Στον εξωτερικό χώρο, στη γωνία μακριά από τον δρόμο, στη Νοτιοανατολική, κείτονται "αρχαίες" κολώνες.
Στο εσωτερικό όπως διαβάζω υπάρχουν δύο στρώματα τοιχογραφιών: Διασώζεται στρώμα τοιχογράφησης που ανάγεται στις αρχές του 11ου αι. (Το δεύτερο στρώμα, κατά πολύ νεότερο και ιστορημένο από τον Γεώργιο Μάρκου, ανήκει στον 18ο αιώνα.) Από το βυζαντινό στρώμα τοιχογράφησης, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η παράσταση του Παντοκράτορα στον τρούλο, γιατί συνδυάζει το θέμα του Παντοκράτορα (που συνηθίζεται μετά την εικονομαχία) με αρχαϊκά εικονογραφικά στοιχεία που ανάγονται στην παλαιοχριστιανική περίοδο. Ειδικότερα, ο Παντοκράτορας στο κέντρο του τρούλου περιστοιχίζεται από σεραφείμ και από τα σύμβολα των ευαγγελιστών μέσα σ’ ένα τεράστιο clipeus (ασπίδα) που κρατούν με ανυψωμένα χέρια οκτώ άγγελοι σύμφωνα με γνωστό παλαιοχριστιανικό σχήμα.
Αυτά τα παραπάνω λοιπόν, μπορεί να τα δει μόνο ο αρχαιολόγος όποτε και αν πάει. Οι υπόλοιποι όλοι εμείς, οι πλεμπαίοι, μια φορά το χρόνο... (τα ίδια και στον Αγιο Πέτρο στα Καλύβια).
Τα αεροπλάνα που περνούν από πάνω του ανά δίλεπτο δεν βλάπτουν... Η δική μας επίσκεψη όμως απαγορεύεται...
Παρά το γεγονός πως δίπλα του έχουν αναπτυχθεί κάποιες παραγωγικές μονάδες, υπάρχουν ακόμα περιβόλια, δέντρα και πουλάκια που κελαηδούν. Να σας πω πως δεν μου έκανε καρδιά να φύγω. Ισως φταίνε οι καρδερίνες σε μια ελίτσα που με φώναζαν...
Ο ναός έχει διαστάσεις 11,50 x 7,50 μ. και ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Ο Ορλάνδος, συγκρίνοντάς τον με άλλους επτά ναούς που βρίσκονται σε διάφορα σημεία του μείζονος Ελληνισμού, από τον Πόντο έως την Κύπρο, τον τοποθετεί στο τρίτο τέταρτο του 10ου αι. και, όπως σημειώνει ο αρχιτέκτων πολεοδόμος Γιάννης Μιχαήλ, απευθείας εξέλιξή του μπορεί να θεωρηθεί ο Ναός των Αγίων Θεοδώρων στην πλατεία Κλαυθμώνος. Ο ίδιος, στο βιβλίο για τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος στο Κορωπί της Αττικής, που εξέδωσε το 1995 ο Επιμορφωτικός Σύλλογος Κορωπίου «Ο Αριστοτέλης», παρατηρεί την όλη αρχιτεκτονική σύνθεση των όγκων του μνημείου με τον υψηλό κυλινδρικό τρούλο και την ποικιλία των επιφανειών της στέγης, τόσο γύρω από τον τρούλο όσο και πάνω από τον νάρθηκα, όπου η τριμερής του επιστέγαση καταλήγει σε αέτωμα πάνω από την είσοδο του ναού.
Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του ’50 άρχισε συστηματική συντήρηση του μνημείου υπό την εποπτεία του Μ. Χατζηδάκη και του Π. Λαζαρίδη και οι εικόνες καθαρίστηκαν από τον Φ. Ζαχαρίου.
Κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, οι Κορωπιώτες κρεμούν τσαμπιά από σταφύλια στον Ναό. Πρόκειται για πολύ παλιό έθιμο που έχει να κάνει με την ευλογία των σταφυλιών την ημέρα της Μεταμόρφωσης. Μόνο στο Κορωπί όμως, σε αυτόν τον ναό, κρεμιούνται σταφύλια στην εκκλησία.
Κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, οι Κορωπιώτες κρεμούν τσαμπιά από σταφύλια στον Ναό. Πρόκειται για πολύ παλιό έθιμο που έχει να κάνει με την ευλογία των σταφυλιών την ημέρα της Μεταμόρφωσης. Μόνο στο Κορωπί όμως, σε αυτόν τον ναό, κρεμιούνται σταφύλια στην εκκλησία.