Ένα από τα πιο συγκινητικά τραγούδια που σημάδεψαν την Ελλάδα του 20ού αιώνα είναι το «Γελαστό Παιδί». Για τους Έλληνες, το τραγούδι αυτό δεν ήταν απλώς μια μελωδία, έγινε ύμνος ελευθερίας και αντίστασης. 
Από τότε που ακούστηκε στη σκηνή (1962) μέσα από το θεατρικό έργο του Brendan Behan «Ο Όμηρος» (The Hostage), σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα και μελοποίηση Μίκη Θεοδωράκη, βρήκε γρήγορα θέση στην καρδιά του ελληνικού λαού. Στα χρόνια της δικτατορίας, οι στίχοι του τραγουδιού έγιναν φλόγα ελπίδας. Το «Γελαστό Παιδί» έγινε σύμβολο των αγώνων για δημοκρατία και ανεξαρτησία, τραγουδήθηκε σε πορείες, συγκεντρώσεις και μνημόσυνα, ταυτίστηκε με τους νέους που θυσιάζονταν για μια ελεύθερη πατρίδα. Για όλους τους Έλληνες, το «Γελαστό Παιδί» συμβόλιζε κάθε νέο που έπεφτε αγωνιζόμενος για τη δημοκρατία και την ελευθερία.
Ο δίσκος με τα τραγούδια από το έργο (1963-1964) υπέστη λογοκρισία, οι στίχοι απορρίφθηκαν, με αποτέλεσμα ο Θεοδωράκης να ηχογραφήσει ο ίδιος τα τραγούδια με τη φωνή και το πιάνο του, καταγγέλλοντας τη λογοκρισία μέσα από την εφημερίδα Αυγή. Μάλιστα, τα τραγούδια προσφέρθηκαν δωρεάν από την εφημερίδα.
Το 1964 κυκλοφόρησε ένα EP από την His Master’s Voice με τη Ντόρα Γιαννακοπούλου.
Ακολούθησαν 45άρια και EP με τη Σούλα Μπιρμπίλη (1964 -1965), υπό τη φροντίδα της Lyra, ενώ κυκλοφόρησε και LP δίσκος του έργου, με τη φωνή του Θεοδωράκη.
Το 1968, το τραγούδι έφτασε στην Ιταλία με ιταλικούς στίχους, ως "Il ragazzo che sorride", και ερμηνεύτηκε από τον Al Bano στο ραδιοφωνικό πρόγραμμα της RAI, καταφέρνοντας να φτάσει στο Νο5 του ιταλικού hit parade.
Original αγγλικοί στίχοι
THE LAUGHING BOY - Brendan Behan
It was on an August morning, all in the dawning hours,
I went to take the warming air, all in the Mouth of Flowers,
And there I saw a maiden, and mournful was her cry,
'Ah what will mend my broken heart, I've lost my Laughing Boy.
So strong, so wild and brave he was, I'll mourn his loss too sore,
When thinking that I'll hear the laugh or springing step no more.
Ah, curse the times and sad the loss my heart to crucify,
That an Irish son with a rebel gun shot down my Laughing Boy.
Oh had he died by Pearse's side or in the GPO,
Killed by an English bullet from the rifle of the foe,
Or forcibly fed with Ashe lay dead in the dungeons of Mountjoy,
I'd have cried with pride for the way he died, my own dear Laughing Boy.
My princely love, can ageless love do more than tell to you,
Go raibh maith agat for all you tried to do,
For all you did, and would have done, my enemies to destroy,
I'll mourn your name and praise your fame, forever, my Laughing Boy.
Ωστόσο, η καταγωγή του τραγουδιού βρίσκεται στην Ιρλανδία. Οι στίχοι του προέρχονται από το ποίημα «The Laughing Boy», που έγραψε ο Ιρλανδός συγγραφέας και αγωνιστής Brendan Behan σε ηλικία μόλις 14 ετών. Το ποίημα ήταν ένας ύμνος στον Michael Collins (1890–1922), ηγέτη του Ιρλανδικού Απελευθερωτικού Στρατού (IRA) και κεντρική φυσιογνωμία στον αγώνα για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας.
Ο Κόλινς διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1919 - 1921) εναντίον της Βρετανίας, ως αρχηγός των μυστικών επιχειρήσεων και κατόπιν ως διαπραγματευτής της Συνθήκης του 1921, που οδήγησε στη δημιουργία του Ιρλανδικού Ελεύθερου Κράτους. Όμως, η Συνθήκη δίχασε το εθνικιστικό κίνημα· η αποδοχή της οδήγησε στον Ιρλανδικό Εμφύλιο (1922 - 1923). Στις 22 Αυγούστου 1922, ο Κόλινς έπεσε νεκρός σε ενέδρα στο Μπέαλ να Μπλάτ, στο Κορκ, σε ηλικία μόλις 31 ετών.
Ο Behan, μεγαλωμένος σε οικογένεια με έντονη ρεπουμπλικανική παράδοση, εμπνεύστηκε από τον θάνατο του Κόλινς και έγραψε το ποίημα με το οποίο τον αποκάλεσε «Γελαστό Παιδί». Η εικόνα αυτή δεν ήταν τυχαία: ο Κόλινς ήταν γνωστός για τη ζωντάνια, το χιούμορ και το πλατύ του χαμόγελο, στοιχεία που συνδύαζε με τη γενναιότητα και την αφοσίωση στον αγώνα.
Ο Κόλινς διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1919 - 1921) εναντίον της Βρετανίας, ως αρχηγός των μυστικών επιχειρήσεων και κατόπιν ως διαπραγματευτής της Συνθήκης του 1921, που οδήγησε στη δημιουργία του Ιρλανδικού Ελεύθερου Κράτους. Όμως, η Συνθήκη δίχασε το εθνικιστικό κίνημα· η αποδοχή της οδήγησε στον Ιρλανδικό Εμφύλιο (1922 - 1923). Στις 22 Αυγούστου 1922, ο Κόλινς έπεσε νεκρός σε ενέδρα στο Μπέαλ να Μπλάτ, στο Κορκ, σε ηλικία μόλις 31 ετών.
Ο Behan, μεγαλωμένος σε οικογένεια με έντονη ρεπουμπλικανική παράδοση, εμπνεύστηκε από τον θάνατο του Κόλινς και έγραψε το ποίημα με το οποίο τον αποκάλεσε «Γελαστό Παιδί». Η εικόνα αυτή δεν ήταν τυχαία: ο Κόλινς ήταν γνωστός για τη ζωντάνια, το χιούμορ και το πλατύ του χαμόγελο, στοιχεία που συνδύαζε με τη γενναιότητα και την αφοσίωση στον αγώνα.
Στην Ελλάδα εμφανίστηκε αρχικά μέσα από το θεατρικό έργο του Brendan Behan, The Hostage (Ο Όμηρος), που ανέβηκε στην Αθήνα το 1962 (στο Κυκλικό Θέατρο από τον Λεωνίδα Τριβιζά) σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα, μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη.
Το τραγούδι ακούστηκε ξανά το 1963 στη μουσική παράσταση «Μαγική Πόλη», ερμηνευμένο από τη Ντόρα Γιαννακοπούλου.Ο δίσκος με τα τραγούδια από το έργο (1963-1964) υπέστη λογοκρισία, οι στίχοι απορρίφθηκαν, με αποτέλεσμα ο Θεοδωράκης να ηχογραφήσει ο ίδιος τα τραγούδια με τη φωνή και το πιάνο του, καταγγέλλοντας τη λογοκρισία μέσα από την εφημερίδα Αυγή. Μάλιστα, τα τραγούδια προσφέρθηκαν δωρεάν από την εφημερίδα.
Ακολούθησαν 45άρια και EP με τη Σούλα Μπιρμπίλη (1964 -1965), υπό τη φροντίδα της Lyra, ενώ κυκλοφόρησε και LP δίσκος του έργου, με τη φωνή του Θεοδωράκη.
Το 1968, το τραγούδι έφτασε στην Ιταλία με ιταλικούς στίχους, ως "Il ragazzo che sorride", και ερμηνεύτηκε από τον Al Bano στο ραδιοφωνικό πρόγραμμα της RAI, καταφέρνοντας να φτάσει στο Νο5 του ιταλικού hit parade.
Με την επιβολή της Χούντας το 1967, το έργο του Θεοδωράκη και μαζί το «Γελαστό Παιδί» τέθηκαν εκτός νόμου. Απαγορεύτηκαν οι κυκλοφορίες, συναυλίες και ζωντανές εκτελέσεις.
Το 1969, το «Γελαστό Παιδί» εντάχθηκε ως μουσικό θέμα στην ταινία “Z” του Κώστα Γαβρά (με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη), συμβολίζοντας την αντίσταση κατά των καθεστώτων.
Μετά την πτώση των συνταγματαρχών το 1974, το τραγούδι επανεμφανίστηκε δυναμικά, έγινε ύμνος της Αντίστασης και συσχετίστηκε έντονα με τις ιστορικές θύμησες της γενιάς του Πολυτεχνείου.
Το 1969, το «Γελαστό Παιδί» εντάχθηκε ως μουσικό θέμα στην ταινία “Z” του Κώστα Γαβρά (με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη), συμβολίζοντας την αντίσταση κατά των καθεστώτων.
Μετά την πτώση των συνταγματαρχών το 1974, το τραγούδι επανεμφανίστηκε δυναμικά, έγινε ύμνος της Αντίστασης και συσχετίστηκε έντονα με τις ιστορικές θύμησες της γενιάς του Πολυτεχνείου.
THE LAUGHING BOY - Brendan Behan
It was on an August morning, all in the dawning hours,
I went to take the warming air, all in the Mouth of Flowers,
And there I saw a maiden, and mournful was her cry,
'Ah what will mend my broken heart, I've lost my Laughing Boy.
So strong, so wild and brave he was, I'll mourn his loss too sore,
When thinking that I'll hear the laugh or springing step no more.
Ah, curse the times and sad the loss my heart to crucify,
That an Irish son with a rebel gun shot down my Laughing Boy.
Oh had he died by Pearse's side or in the GPO,
Killed by an English bullet from the rifle of the foe,
Or forcibly fed with Ashe lay dead in the dungeons of Mountjoy,
I'd have cried with pride for the way he died, my own dear Laughing Boy.
My princely love, can ageless love do more than tell to you,
Go raibh maith agat for all you tried to do,
For all you did, and would have done, my enemies to destroy,
I'll mourn your name and praise your fame, forever, my Laughing Boy.