Ο δενδροτσοπανάκος, ή δεντροτσομπανάκος, ή σκέτο τσοπανάκος ανήκει στην οικογένεια με τη λατινική ονομασία sitta που αποτελείται από 22 είδη. Στην Ελλάδα έχουμε μόνο τα δύο, τον δενδροτσοπανάκο και τον βραχοτσοπανάκο, αλλά δεν πιστεύω πως μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει εύκολα.
Η ονομασία sitta προέρχεται από την ελληνική λέξη σίττα που δεν είναι παρά ένα επιφώνημα, ένα σφύριγμα που έκαναν οι βοσκοί για να μαζέψουν το κοπάδι τους. Αυτό το σφύριγμα είναι ίδιο με το διαπεραστικό σφύριγμα του τσοπανάκου, που το κάνει σχεδόν συνέχεια. Ετσι πήρε το ελληνικό του όνομα. Το συνθετικό -δένδρο ή -βράχο, είναι από τα μέρη που προτιμά το πουλί.
Ο δενδροτσοπανάκος είναι εντομοφάγο κατά κύριο λόγο, αλλά δεν λέει ποτέ όχι και σε σπόρια. Ζει σε δάση μεγάλης ηλικίας φυλλοβόλων, των οποίων οι κορμοί του προσφέρουν άφθονη τροφή.
Εξαιρετικός αναρριχητής, κινείται σαν να περπατάει με μεγάλη ταχύτητα στους κάθετους κορμούς αψηφώντας τη βαρύτητα.
Δεν είναι μεταναστευτικό. Όπου τον συναντήσετε, να ξέρετε ότι θα τον ξαναδείτε και μάλιστα συχνά (έχω αρχίσει να πιστεύω πως αν και οι φωτογραφίες είναι σε διαφορετικέ χρονικές στιγμές, πρόκειται για τα ίδια πουλιά, αφού έχουν ακριβώς τις ίδιες συνήθειες και πάνε ακριβώς στα ίδια σημεία).